İlaç tedavisi, kronik venöz yetmezlik ve varis tedavisinde pek çok ülkede ve bizde uzun yıllar kullanılmaktadır. Bu ilaçlar genel olarak bitkisel ekstratlardan sağlanır. Bunarın emilim ve biyo-yararlanımı artırmak için çeşitli kimyasal işlemlere tabi tutulmaktadır.
Genel olarak varis ilaçları varislerin gelişimini engelleme veya gelişmiş olan varisleri geriletme gibi faydaları söz konusu değildir. Ancak, venoaktif ilaçlar, bacağın kronik venöz bozukluklarının klinik belirtilerine yol açan fizyopatolojik mekanizmanın farklı seviyelerinde etkiler gösterebilmektedirler. Bunlar genel olarak, venöz tonus, permeabilite, lenfatik akım, lökosit adezyonu gibi kronik venöz yetmezliği oluşturan fizyopatolojik mekanizmalardır.
Venoaktif ilaçların etkili olduğu durumlar;
Genel olarak venotonik ilaçlar;
Mikronize purifiye flavonoid fraksiyonları (Daflon )
Flavoloid grubunun en önemli üyesidir. Bunlar %90 diosmin, %10 hesperidin içerirler. Turunçgiller zengin Diosmin ve hesperidin kaynağıdırlar. Limon meyve ve yapraklarında bol miktarda bulunmaktadır. Diosmin mikroiyonizasyonu ile küçük moleküllere ayrıldığında, gastrointestinal emilimi ve biyoyararlanımı çok yüksek formu elde edilmektedir. Bunlar, kapiller geçirgenliği, lökosit adezyonunu ve aktivasyonunu azaltırlar. Yarılama ömrü 8-12 saat olup, böbrek yoluyla elimine edilirler.
Flavoloidler en sık kullanılan ilaçlardır, ödem ve ağrı tedavisinde oldukça etkili olup, lenfatik akımı artırıcı etkileri de bulunmaktadır. Diosminin gastrointestinal sistem mukozası üzerine olumsuz etkilere sahiptir. En sık görülen yan etkileri; mide bulantısı, kusma ve ishaldir. Uzun süreli kullanımlarına bağlı olarak kolit gelişebilir.
Troxerutin (Venotrex Retard ): at kestanesi ekstresinden elde edilen yarı sentetik bioflavonoid’ lerdir. Venotonik, antioksidan, antiagregan etki gösterirler. Varis ve venöz yetmezlik semptomlarını 15. günde geriletirler. Hamilelik esnasında kullanımında teratojenik etkisi gösterilmemiştir.
Bu ilaçların kullanımı esnasında cild döküntüleri ve gastrointestinal yan etkiler gelişebilmektedir.
Oxerutin (Venoruton fort)
Flavoloid grubu ilaçlar olup, çinde geleneksel olarak yaygın olarak kullanılan Sophora Japonica isimli bitkiden elde edilmektedir.
Aescin (At kestanesi)
Kalsiyum dobesilat (Doxium)
Sonuç olarak, venöz yetmezlik her aşamasında ciddi semptomlar ile seyreden bir hastalık olması nedeniyle sürekli venoaktif ilaç kullanımına ihtiyaç duyurur. Ancak hastaların önemli kısmında semptomlar kış aylarında azalma eğilimi göstermektedir. Bu nedenle bu ajanlar sıcakların etkili olduğu aylarda kullanılmaları tercih edilmektedir. Ciddi olgularda ise 12 ay ömür boyu kullanımı gerekmektedir.