NUTCRACKER SENDROMU

Nutcracker sendromu (NKS), sol böbrek toplardamarı olan sol renal venin aorta ve bağırsakları besleyen süperior mezenterik arter arasında sıkışmasına veya aort damarının altından geçerek sıkışmasına bağlı gelişir.

Nutcracker sendromu, ilk olarak 1950’de El-Sadr ve Mina tarafından bildirilmiştir, hastalığın gerçek tanımlaması ise ilk kez 1972’de de Schepper tarafından yapılmıştır. Genel olarak NKS’u semptomlu ve semptomsuz olmak üzere iki temel klinik gruba ayrılırlar.

Genel olarak NKS’lu hastalarda radyolojik incelemelerde bası öncesinde renal vende dilatasyon (genişleme) izlenir.

Bu hastalık zayıf kadınlarda daha sık görülmektedir.

Hastalarda; yan ağrısı, adet dönemlerinde karın ağrısı, ağrılı cinsel ilişki şikayetleri bulunmaktadır. Bu ağrının en önemli sebebi yumurtalık toplardamarı böbrek toplardamarına boşalır. Bu hastalarda bu sağlanamadığı için yumurtalıklar etrafında varisler gelişir. Bu varisler özellikle adet dönemlerinde şiddetli ağrıya neden olurlar.

Ayrıca, yumurtalıkların etrafında başlayarak, cinsel organlara, kasık ve kalça bölgesinden aşağı ilerleyen atipik varisler görülür. Bu gibi durumlarda bu senromun varlığı araştırılmalıdır.

Erkeklerde ise varikosel görülmektedir.

Resim 1,2. Sol böbrek toplardamarı bağırsak atardamarı ve aort'un altında sıkışması

Bu hastalarda idrarda hematürü (idrarda kan görülmesi) ve proteinürü (idrarda protein görülmesi) bulunmaktadır. Hematürü’nün nedeni ise sol böbrek toplardamar basıncındaki yükselmeye bağlı olarak, sol böbrek idrar toplayıcı kanalları etrafındaki ince duvarlı toplardamarların yırtılması ve idrara kanın karışmasıdır. Proteinürünün de benzer mekanizma ile geliştiği düşünülmektedir. Hematürü nedeniyle araştırma yapılan 52 çocuğun 1/3'ünde renal vende bası bulguları saptanmıştır.

Nutcracher sendromu tanısı

Bu sendromun tanısı, Doppler ultrason, tomografi ve manyetik rözenans (MR) ve anjiografi ile sol renal vendeki şıkıştırılmanın gösterilmesi ile konulur.

Resim. Tomografide basının gösterilmesi

Tanıyı desteklemek amacıyla 24 saatlik idrar tetkikinde protein ve eritrosit araştırılır.

Nutcracher sendromunda cerrahi veya girişimsel tedavi endikasyonları

• Yaşam kalitesinde düşmeye yol açan şikayetleri bulunması
• Anemiye (kansızlık) neden olacak düzeyde hematürü gelişmesi

Nutcracher sendromunda tedavi

Öncelikle zayıf hastaların kilo almaları ve bol su içmeleri önerilir.

Şikayeti çok fazla ve ciddi hematürüsü olan hastalarda cerrahi tedavi veya renal vene stent implante edilebilir. Ancak son yıllarda endovasküler stent ilk tercih edilen tedavi seçeneği olmuştur.

Resim. Bası altındaki Sol renal vene stent emplantasyonu

Cerrahi tedavide ise, gonoda-kaval bypass, sol renal ven transpozisyonu veya sol böbreğin ototransplantasyonu uygulanmaktadır.